खडकपूर्णाच्या पाण्यासाठी संघर्ष! शेतकऱ्यांचे आसवांमध्ये विरलेले स्वप्
बुलढाणा: खडकपूर्णा प्रकल्पाच्या पाण्यावरू
न २०१८ मध्ये मराठवाडा-विदर्भ संघर्ष निर्माण झाला होता. आता पुन्हा स्थानिक पातळीवर संघर्ष भडकण्याची शक्यता आहे. शेतीसाठी पाणी उपलब्ध व्हावे, या मागणीसाठी युवा शेतकरी पुरस्कार विजेते कैलास नागरे यांनी आत्महत्या केली. त्यांच्या काही मागण्या मान्य झाल्या, मात्र लाभक्षेत्राबाहेर पाणी देण्याच्या अडचणींमुळे जिल्हा प्रशासन नव्या पेचात सापडले आहे.
४३.२७% पाणी पिण्यासाठी राखीव, सिंचनासाठी कटू सत्य
१६०.६० दलघमी साठवण क्षमतेच्या खडकपूर्णा प्रकल्पातील ४०.४२ दलघमी (४३.२७%) पाणी विदर्भ-मराठवाड्यातील ५४ गावे आणि सहा पालिका क्षेत्रांसाठी राखीव आहे. त्यामुळे अपेक्षित १९,०४७ हेक्टर सिंचन क्षेत्रापैकी ७,६१२ हेक्टर क्षेत्र कपात करावे लागले आहे. परिणामी, पाणी आरक्षण समितीच्या बैठकीत सिंचनासाठी पाणी उपलब्ध करताना मोठी कसरत करावी लागत आहे.
१४ गावांच्या तहानलेल्यांसाठी प्रशासनाची धडपड
शिवणी अरमाळसह १४ गावांसाठी टप्पा तीनच्या कुंडावरून नैसर्गिकरित्या पाणी पुरवण्याचा विचार आहे, मात्र त्यात मोठ्या प्रमाणात अपव्यय होण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे पाटबंधारे विभाग कालवा फोडून जलवाहिनीद्वारे पाणी पुरवण्याचा पर्याय शोधत आहे. मात्र, राष्ट्रीय महामार्ग ७५३ (अ) ओलांडून पाणी सोडणे तांत्रिकदृष्ट्या अवघड असल्याचे तज्ज्ञांचे मत आहे.
नदीजोड प्रकल्पावर आशेचा किरण! संघर्ष कधी संपणार?
पालकमंत्री मकरंद पाटील यांच्या अध्यक्षतेखालील बैठकीत, खडकपूर्णा प्रकल्पाच्या लाभक्षेत्राबाहेर असलेल्या अंढेरा, धोत्रा नंदई आणि इतर गावांसाठी भविष्यात वैनगंगा-नळगंगा नदीजोड प्रकल्पातून अतिरिक्त पाणी मिळवण्याचा विचार आहे. सध्याच्या परिस्थितीत संघर्ष अधिक चिघळण्याची भीती असून प्रशासनाने तातडीने तोडगा काढण्याची गरज आहे.
